De afgelopen paar maanden stond de spreekwoordelijke lat in meerdere opzichten centraal in mijn leven. Zo weet ik weer wat examenstress is, gelukkig met een positief resultaat tot gevolg. Op TV heb ik me net als vele mensen wereldwijd gezien hoe hoog de Olympische lat gelegd werd en hoe deze soms gehaald, maar nog vaker niet gehaald werd. Het verschil tussen gelukzalige en ontroostbare sporters lag vaak dichterbij elkaar dan een enkele ademzucht. Maar waar het fenomeen van De Lat misschien nog wel het meest in naar voren kwam was in mijn rol als controleur van kaas-en delicatessenwinkels.
In het kader van certificering van deze winkels heb ik vrijwel alle uithoeken van het land gezien en winkels van groot tot klein, van feest voor het oog tot middelmaat mogen aanschouwen. Een ronduit interessant fenomeen was de opstelling door ondernemers: waar de ene groep van ondernemers mij ronduit relaxt begroette en rondleidde, stond een aanzienlijk deel van de ondernemers stijf van de stress. Ze hadden slecht geslapen, waren eerder opgestaan en bij tijd en wijle werden mijn vragen met een gezonde portie argwaan beantwoord. Welke groep van ondernemers doorstond de toets der kritiek het beste denkt u?
Juist ja, de groep waarbij de zenuwen door het lijf gierden. Na verloop van tijd ben ik me in dit fenomeen gaan interesseren. Bij het bekend maken van de uitslag heb ik gevraagd waarom zij zich zo druk maakten over het certificeringsbezoek. Stuk voor stuk kwam de drive naar voren om de beste te zijn, iedere keer weer meer en beter te bieden. Binnen hun verzorgingsgebied of zelfs op landelijk niveau! Een nobel streven? Jazeker. Verstandig? Op zichzelf staand wel. Maar De Lat kan ook verlammend werken, demotiverend zelfs. En dat doet me dan ook weer denken aan mijn eigen ervaringen als leidinggevende: ik heb tot twee keer toe het gepresteerd om op dit vlak volledig door het ijs te zakken. De lat voor jezelf hoog leggen is één ding, maar vervolgens verlangen dat iedereen in je omgeving de lat net zo hoog moet leggen is een compleet ander verhaal, de spreekwoordelijke brug te ver.
De lat te hoog leggen werkt al snel demotiverend. Te laag en voortuitgang zal zelden bereikt worden. Hoe hoog ligt eigenlijk de lat binnen uw bedrijf? En als medewerkers die niet halen wijst u ze daar dan veelvuldig op? Of stelt u alles in het werk om ze van de noodzakelijke tools te voorzien opdat ook zij dat niveau bereiken waar u naar streeft? Een realistisch ambitieniveau én alles in het werk stellen om medewerkers te laten excelleren is wat de winnaars van de verliezers onderscheidt. Hét verschil tussen de zaak waar het bakje koffie de ene keer “zo zo” is en de volgende keer top & bedrijven waar iedere bak koffie die uitgeserveerd wordt tot een gelukzalig moment bij de gast leidt.
De kop boven deze column had wat mij betreft net zo goed 'Ode aan de lat' kunnen heten. Ik ben er namelijk van overtuigd dat iedere ondernemer die aan het begin van de dag de vraag stelt “ligt de lat hoog genoeg” en aan het einde van de dag constateert “er is ruimte voor verbetering” tot de koplopers binnen de horeca behoort of gaat behoren. Dit principe geldt natuurlijk ook voor adviseurs..
Thierry Neuféglise is eigenaar van adviesbureau 4Ratio, dat ondernemers binnen de horeca en foodretail begeleidt en adviseert bij vraagstukken op bedrijfseconomisch terrein