‘Nu geen overnamesom’ en ‘een unieke kans om zonder startkapitaal te gaan ondernemen’. Zomaar een paar willekeurige kreten die ik tegenkom als wordt geprobeerd horecabedrijven aan de man te brengen. Ik zeg met nadruk geprobéérd, want de toename van het aantal te koop aangeboden bedrijven gaat hand in hand met verminderde kooplust en financieringsmogelijkheden. Daar waar pakweg anderhalf jaar geleden met wat duwen en trekken een financiering nog rondkwam, lijken we ondanks de ontluikende natuur welhaast in een strenge winter beland waarin nieuwe initiatieven, financieringsmogelijkheden en overnametransacties onder een dikke laag sneeuw verborgen liggen.
Terwijl deze financieringswinter voortduurt, verdampt de waarde van veel horecabedrijven als sneeuw voor de zon. Tenminste, als ik de vraagprijzen mag geloven. Een nadere beschouwing leert mij echter dat het wel meevalt: er is eerder sprake van een te ver opgeblazen ballon die langzaam weer leegloopt totdat deze z’n normale omvang bereikt heeft. Te veel ondernemers beginnen een verkoopproces met hoge verwachtingen en verlagen bij gebrek aan belangstelling of het niet rondkrijgen van een deal, de vraagprijs steeds verder. Starters denken dan een top-deal te kunnen sluiten; bij mij beginnen enkel alarmbellen te rinkelen.
De tijd is voorbij dat kopers een zak vol met geld meebrachten en deze konden laten ‘verbranden’ in hun nieuwe horecazaak. Met minder geld op zak en hogere financieringsvoorwaarden, soms zelfs tot 50 procent eigen vermogen, komt de nadruk bij een financieringsaanvraag steeds sterker te liggen op een analyse van de geldstromen en minder op de dekkingswaarde. Deze dekkingswaarde bleek de laatste tijd namelijk maar al te vaak minder hoog dan vooraf ingeschat.
Welke lessen kunnen we hier nu uit leren? Stilzitten, deken omslaan en de winter doorkomen? Daar geloof ik niet in. Juist de ondernemers die in beweging zijn hebben de hoogste overlevingskans. Verder is het net als met een huis verkopen of het dingen naar de gunst van de gast: zorg dat de kozijnen strak in de verf zitten, het meubilair er verzorgd uitziet, et cetera. Ook al is een koper van plan nieuw interieur aan te schaffen: een verzorgd bedrijf verkoopt beter dan een verlopen zaak. Belangrijk is ook om meteen een reële vraagprijs te hanteren. Dat is niet de boekwaarde, niet wat u er 5 jaar geleden voor betaalde en ook niet iets meer dan waarvoor het bedrijf om de hoek laatst verkocht is. Banken toetsen de waarde van een horecabedrijf vrijwel uitsluitend nog op de te verwachten geldstromen. Kan er geen brood met het bedrijf verdiend worden, dan houdt het snel op.
Maar verreweg de belangrijkste les die we kunnen leren uit het stuwmeer van te koop aangeboden bedrijven is: begin op jonge leeftijd met het opbouwen van een pensioen, wees niet afhankelijk van de waarde van je bedrijf. Alhoewel, pensioenen, was daar ook niet iets mee? Laten we het dan maar houden dat je nooit op één paard moet wedden, hoe leuk uw bedrijf ook is!
Reacties zijn welkom op thierry.neufeglise@4ratio.nl.