Veel Loire-wijnen geproefd de laatste tijd. In Le Bistrot de la Place in Den Haag stond Côteaux du Layon centraal.
Bij Lute Restaurant in Ouderkerk aan de Amstel draaide het om de vele soorten wijn tussen Nantes (Muscadet) en Tours (Vouvray/Touraine). Beide proeverijen werden begeleid door wijnkenner Lars Daniëls.
Zorg en zegen
Net als veel andere wijnregio’s met een voor wijnbouw marginaal klimaat, zijn de weersomstandigheden een zorg en een zegen tegelijk. De druivenplant moet vechten voor zon en warmte. Krijgen de druiven nét niet genoeg tijd, dan schiet ook de wijn tekort. Lukt het nét wel, dan wordt de wijn, juist dankzij het lange groeiseizoen, weergaloos spannend en rijk.
Chenin blanc
Chenin blanc vergroot zijn kansen doordat de rijpe druiven in diverse plukgangen worden binnengehaald. Zo kan de oogst wel 3 maanden duren. Het resultaat is elk jaar anders, met grote verschillen in zuurgraad en suikergehalte van de wijn. Chenin blanc kent dan ook een grote variatie aan wijnstijlen, inclusief mousserende wijn, waarbij volledig rijpe druiven niet het belangrijkste zijn en chenin niet de enige smaakmaker is.
Mooie sprankelende exemplaren die bij Lute geserveerd werden zijn Domaine de la Paleine, Saumur Mousseux (60 procent chenin, 20 procent chardonnay, 10 procent cabernet franc, 10 procent grolleau gris) en Gratien & Meyer, Cuvée Flamme, Crémant de Loire, (60 procent chardonnay, 25 procent cabernet franc, 15 procent chenin). Bepaald horecavriendelijk geprijsde wijnen voor deze kwaliteit.
Loire-appellaties
De meeste indruk maakten de edelzoete wijnen uit Côteaux du Layon. Dit is een van de grootste Loire-appellaties (1.700 hectare), die is opgedeeld in diverse zones, waaronder enkele die de dorpsnaam aan de wijn mogen verbinden (een soort villages zoals we die kennen van de Côtes du Rhône) en 3 kleine subregio’s met een bijzondere status: Bonnezeaux (90 hectare), Chaume (130 hectare) en Quarts de Chaume (40 hectare). De laatste 2 mogen zich sinds oktober vorig jaar respectievelijk Premier Cru en Grand Crus des Côteaux du Layon noemen.
Edele rotting
De wijn wordt gemaakt van chenin blanc-druiven met edele rotting of van druiven die zo lang aan de druivenstok blijven hangen tot ze zijn verdroogd en verschrompeld tot krenten. De edele rotting is een fascinerend verschijnsel. Een ingewikkeld enzymatisch proces verrijkt de druiven met smaakstoffen die een geconcentreerde, onweerstaanbaar lekkere wijn opleveren.
Domaine Gaudard, Quarts de Chaume 2009 die in Lute bij het (voor de wijn helaas net iets te zoete) desserthapje werd geserveerd is bijzonder mooi. Nóg meer indruk maakten van de wijnen van Château Pierre-Bise, die in Le Bistrot de la Place werd geschonken.
Botrytisfase
Claude Papin verklaart het karakter van zijn wijn als volgt. De botrytis moet pas toeslaan als de polyfenolen in de druivenschil volledig rijp zijn. Polyfenolen, waaronder tanninen en pigmentstoffen zoals flavonoïden, zijn complexe organische verbindingen die meer tijd nodig hebben dan de suikervorming. Volgens Papin komt alleen in dat geval het terroir in de wijn optimaal tot uitdrukking.
De botrytisfase mag daarom niet te lang duren, want de schimmel breekt de polyfenolen deels weer af.
Te warm
We proefden 5 jaargangen (2005-2009) van zijn Côteaux du Layon Beaulieu-sur-Layon ‘Les Rouannières’. Alle 5 totaal anders, maar alle 5 even spannend en complex. Alleen de jaargang 2005 (een uitzonderlijk zonnig wijnjaar) vond ik op het randje van net te zoet.
Zo zie je maar, op de gunstigste locaties kan het zelfs aan de Loire te warm worden.