“Port?”, vroeg mijn buurman toen ik hem vertelde dat ik enkele quinta’s van Graham’s Port had bezocht. “Dat is toch een damesdrankje?”
Wat kan een eenmaal gevestigd imago toch hardnekkig zijn. 16 miljoen liter port drinken we per jaar in Nederland. We zijn daarmee zelfs de tweede exportmarkt voor deze Portugese wijn. Een knappe prestatie voor zo’n klein land.
Het merendeel van de port in Nederland komt echter voor rekening van de goedkope (huis)merken ruby port in de supermarkten. Is dat de oorzaak van het kleinerende imago? Of komt het doordat port zoet is?
Graham's Port
Ongeveer 3.500 pipes (houten vaten met circa 550 liter port) liggen te rijpen in de lodge van Graham’s Port in Vila Nova de Gaia, de bekende voorstad van Porto op de zuidoever van de Douro. Het is intrigerend te bedenken hoeveel wijn daartussen zit die ouder is dan je zelf bent.
Onlangs bottelde Graham’s ter ere van het zestigjarig jubileum van queen Elizabeth een tawny port uit het oogstjaar 1952. Zo’n wijn noemen we geen damesdrankje.
Port per glas
Graham’s brengt zijn aged tawnies tegenwoordig in een ander type fles op de markt. Deze is van doorzichtig glas, zodat de gerijpte kleur van de wijn goed te zien is. Daarmee wil het bedrijf het langdurig op hout gerijpte porttype beter onder de aandacht brengen. “Er is toekomst voor aged tawny in de horeca”, zegt salesmanager Euan Mackay.
“Deze wijn is namelijk bij uitstek geschikt om per glas te serveren.” De reeks oude tawnies (10, 20, 30 en 40 jaar oud) verdient volgens Graham’s een positie in de horeca die vergelijkbaar is met maltwhisky.
Zuurstof
Voordeel van tawny port vergeleken met ruby port is immers dat de wijn in een geopende fles veel langer goed blijft. Een aangebroken fles van 10 of 20 jaar oude tawny blijft probleemloos 2 maanden in goede conditie. De wijn is tenslotte al vele jaren in het houten vat met zuurstof in contact geweest. Hij is daardoor stabiel en schrikt niet meer van een beetje frisse lucht.
Vintage port per glas schenken heeft z’n risico’s. Als vintage port na vele jaren flesrijping wordt ontkurkt, krijgt hij zoveel zuurstof in 1 keer te verwerken, dat hij in korte tijd zijn fruitige aroma’s verliest. De wijn moet eenmaal geopend binnen 1 of 2 dagen worden uitgeschonken.
Lbv-port
Er zijn andere ruby ports in het premium-segment die beter geschikt zijn om per glas te serveren. Lbv (late bottled vintage) is het bekendste voorbeeld. Deze wijn lijkt op een jonge, vintage port. Eenmaal geopend kan een lbv gekoeld 3 tot 4 weken zonder kwaliteitsverlies bewaard worden.
Ongeopend blijft lbv tot zeker 3 jaar na botteling op niveau (behalve het oogstjaar staat ook de botteldatum op het etiket), maar in tegenstelling tot vintage port wordt de wijn in de fles met de jaren niet interessanter.
Crusted port
Crusted port – redelijk onbekend in Nederland – is ook een mooi alternatief. Die van Graham’s is niet gefilterd en ontwikkelt zich daardoor net als vintage port in de fles wél verder. Al kan dit porttype net als vintage port niet te lang aangebroken bewaard worden, de financiële schade is een stuk minder als je een deel van de wijn ‘noodgedwongen’ zelf moet opdrinken. (Importeur van Graham’s Port is Verbunt Wijnkopers.)